Στο πλαίσιο της τυπικής μουσικής εκπαίδευσης στην Ελλάδα, σε όλες τις σχολικές βαθμίδες, τα παιδιά καλούνται να γνωρίσουν τις οικογένειες των μουσικών οργάνων, τον τρόπο παραγωγής του ήχου, καθώς και τα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους.
Τα πιο πάνω επιτυγχάνονται κατά κανόνα μέσα από βιωματικές δραστηριότητες στην προσχολική αγωγή, ενώ στις επόμενες βαθμίδες ενθαρρύνεται επίσης η βιωματική προσέγγιση παράλληλα και με άλλες μεθόδους διδασκαλίας.
Μαθησιακοί στόχοι:
Η εκμάθηση οργάνου δεν αποτελεί στόχο του σχολικού εκπαιδευτικού συστήματος, με εξαίρεση ίσως τη φλογέρα και την οικογένεια των κρουστών οργάνων τάξης. Η φλογέρα εισάγεται συνήθως στις πρώτες τάξεις του δημοτικού, ενώ αποτελεί και μέρος του προγράμματος σπουδών προσχολικής αγωγής της μεταλυκειακής και αρκετά συχνά της τριτοβάθμιας εκπαίδευσης. Παράγοντες που δρουν ανασταλτικά στην εισαγωγή της εκμάθησης οργάνου στα σχολικά προγράμματα είναι οι εξής:
- Τα μαθήματα μουσικού οργάνου (εννοώντας τα όργανα της κλασικής ορχήστρας) απαιτούν εξατομικευμένη διδασκαλία.
- Ο χρόνος που αφιερώνεται στο μάθημα μουσικής στο σχολείο, τόσο στην πρωτοβάθμια όσο και στη δευτεροβάθμια εκπαίδευση, δεν είναι επαρκής.
- Οι στόχοι των σύγχρονων αναλυτικών προγραμμάτων μουσικής στρέφονται περισσότερο στην ευαισθητοποίηση και τη δημιουργική έκφραση των μαθητών και λιγότερο στην απόκτηση τεχνικών γνώσεων και δεξιοτήτων.
Η ενασχόληση µε τη μουσική στην πρωτοβάθμια εκπαίδευση βασίζεται σ’ ένα ευέλικτο σχήμα µε σαφείς στόχους, δομημένο έτσι ώστε να ανταποκρίνεται στις ανάγκες αλλά και τις δυνατότητες των μαθητών στους οποίους απευθύνεται. Η Μουσική στη φάση αυτή δεν κινείται τόσο στο πλαίσιο της διδασκαλίας ενός μαθήματος ορισμένης ύλης ή ενός γνωστικού αντικειμένου, όσο στη βάση μιας σειράς δραστηριοτήτων που έχουν ως στόχο μια γενικότερη αφύπνιση σχετικά µε τη μουσική.
Με τη χρήση μουσικών οργάνων και οποιωνδήποτε αντικειμένων που παράγουν ήχους, το παιδί πρέπει να έχει την ευκαιρία για παιχνίδι και πειραματισμό με τον ήχο όπως συμβαίνει όταν πειραματίζεται με την άμμο, το νερό, τον πηλό, το χρώμα. Οποιαδήποτε αντικείμενα που παράγουν ήχους, όπως κουτιά με διαφορετικό περιεχόμενο, ποτήρια με νερό κλπ., μπορούν ν’ αποτελέσουν το ηχητικό υλικό που θα χρησιμοποιηθεί για την εξερεύνηση του ήχου και τον πειραματισμό. Το παιδί με τον πειραματισμό ανακαλύπτει μόνο του τις ιδιότητες του ήχου, όπως τη χροιά, τη διάρκεια, την ένταση, την τονικότητα. Για να είναι επιτυχής η χρήση των κρουστών οργάνων απαιτείται γνώση της ποικιλίας των ήχων που παράγουν. Η δασκάλα πρέπει να γνωρίζει τη σωστή χρήση του οργάνου καθώς και την ποιότητα του οργάνου. Γενικά τα όργανα της αγοράς είναι ποιοτικά καλύτερα από εκείνα που είναι κατασκευασμένα από το δάσκαλο και τα παιδιά, χωρίς αυτό να σημαίνει ότι δεν θα χρησιμοποιηθούν και αυτά στην κατάλληλη στιγμή. Τα κρουστά όργανα μπορούν να θεωρηθούν σαν προέκταση του σώματος.
Ν’ αντικαταστήσουν δηλαδή ήχους που παράγονται από το σώμα, όπως κτυπήματα με τις παλάμες, κ.τ.λ. Είναι δυνατό επίσης με την κατάλληλη χρήση να υποβάλλουν με τον ήχο τους ρυθμικές κινήσεις όπως το βάδισμα, τρέξιμο, πηδήματα κλπ. Με τα όργανα επίσης τα παιδιά μπορούν να συνοδεύσουν το τραγούδι τους, να περιγράφουν ήχους από τη φύση, σκηνές από μια ιστορία, ένα ποίημα ή μια εικόνα. Στα πρώτα στάδια της μουσικής αγωγής τα όργανα εισάγονται σταδιακά, ένα ή δυο κάθε φορά, μέσα στα πλαίσια ομαδικών εργασιών. Αυτές οι πρώτες ομαδικές εργασίες με τα όργανα είναι κατ’ ανάγκη καθοδηγημένες από τον δάσκαλο.