Τα δίδυμα παιδιά σου τσακώνονται μεταξύ τους όλη μέρα; Νιώθεις απογοητευμένη γιατί τίποτα από αυτά που δοκιμάζεις για να τα σταματήσεις, δεν φαίνεται να δουλεύει; Έχω να σου προτείνω μερικές βασικές συνήθειες που θα ενθαρρύνουν τα παιδιά να συνυπάρχουν πιο αρμονικά μέσα στην ημέρα.
Στην αρχή ήταν τα παιχνίδια. Είτε ήταν ο Spiderman, ο Batman ή το καινούριο αυτοκίνητο – ήρωας των αγαπημένων Cars, γινόταν αμέσως το μήλο της έριδος και αιτία τσακωμού. Προφανώς φροντίζαμε να υπάρχει μια ισορροπία και η απαραίτητη στα δίδυμα δικαιοσύνη όταν παίρναμε κάποιο καινούριο δώρο. Όμως αυτό που γρήγορα διαπιστώσαμε, ήταν ότι αυτό που ήταν τελικά το θέμα δεν ήταν το εκάστοτε παιχνίδι αλλά το όποιο παιχνίδι είχε ο άλλος.
Και κάποια στιγμή μπορεί τα δίδυμα να μεγαλώνουν και να ξεφεύγουν από τη φάση του ενθουσιασμού και του τσακωμού για τα παιχνίδια, αλλά αυτό δεν σημαίνει πως η πρόκληση σταματάει. Πραγματικά μέχρι μια ηλικία μπορεί να τσακώνονται όλη μέρα, κάνοντας και την πιο ήμερη μαμά να χάνει την υπομονή της.
Οι αφορμές μπορεί να είναι πολλές. Η συγκεκριμένη κούπα για το γάλα, η συγκεκριμένα καρέκλα, η κουβέρτα, το κρεβάτι, το μαξιλάρι, η μπλούζα, το μολύβι, η θέση στο αυτοκίνητο. Χαζές αιτίες, θα μου πεις, αν δεν έχεις δίδυμα. Ναι, θα σου πω, αλλά πέρα για πέρα πραγματικές.
Κάπου εκεί λοιπόν σκέφτεσαι τι πρέπει να κάνεις ως μαμά. Να αφήσεις τα παιδιά να τα βρουν μόνα τους, να κάνεις τον διαμεσολαβητή; Δεν νομίζω ότι υπάρχει μαμά που να μην τα έχει δοκιμάσει όλα. Αυτό που συχνά αισθανόμουν όταν έμπαινα στη μέση για να λύσω ένα πρόβλημα, ήταν πώς ξαφνικά τα παιδιά ξεπερνούσαν τον τσακωμό και ένιωθαν την ανάγκη να συσπειρωθούν και να γίνουν ομάδα για να αντιμετωπίσουν εμένα και τις επιπλήξεις μου.
Άλλες φορές βέβαια οι τσακωμοί ήταν τόσο έντονοι που αισθανόμουν πως έπρεπε να παρέμβω για να διαφυλάξω τη σωματική τους υγεία. Όταν λοιπόν η ένταση φτάνει σε αυτό το σημείο, δυστυχώς νιώθεις ότι δεν έχεις χειριστεί την κατάσταση και τόσο καλά…
Πώς μπορούμε να σταματήσουμε τους καβγάδες;
Αν έχεις στιγμές όπως αυτές που περιέγραψα παραπάνω, δεν είσαι μόνη σου.
Οι περισσότερες μαμάδες διδύμων παραδέχονται ότι τα έχουν δοκιμάσει όλα, από το να λένε στα παιδιά τους ευγενικά και ήρεμα να σταματήσουν μέχρι το να παρεμβαίνουν δραστικά για να χωρίσουν τα παιδιά. Κάπου εκεί ξεκινάνε και οι γνωστές τύψεις της μαμάς.
Ευτυχώς τα πράγματα μπορούν να είναι και αλλιώς!
Μετά από όλα αυτά τα χρόνια ως διδυμομαμά, έχω μάθει να βοηθάω τα δίδυμα παιδιά μου να επικοινωνούν καλύτερα ακόμη και τον θυμό τους. Προφανώς και στο δικό μας σπίτι θα υπάρξουν εντάσεις κάποιες στιγμές, αλλά έχουν κάνει μεγάλη πρόοδο μεγαλώνοντας και πολλές φορές πια προλαβαίνουν μόνοι τους τους μικροκαβγάδες.
Ποιες είναι οι τακτικές που δούλεψαν για εμάς και μπορεί να σας φανούν χρήσιμες;
1. Αναγνωρίζω και τις δύο πλευρές
Σκεφτείτε πόσο συχνά παίρνουμε απευθείας θέση σε έναν τσακωμό, ιδίως όταν είναι αρκετά ξεκάθαρο στα μάτια μας ότι το ένα παιδί είναι ο θύτης και το άλλο το θύμα σε ένα συγκεκριμένο περιστατικό.
Αυτό που έμαθα στην πορεία όμως είναι ότι και τα δύο παιδιά έχουν βάσιμους λόγους να αισθάνονται όπως αισθάνονται.
Για παράδειγμα, το ένα παιδί μπορεί να νιώθει τόσο θυμωμένο με το αδερφάκι του που να πιστεύει πως δεν είχε καμία άλλη επιλογή από το να το χτυπήσει. Ενώ λοιπόν οφείλουμε να του πούμε πως το να χτυπήσει σίγουρα δεν είναι η σωστή συμπεριφορά και χτυπώντας χάνει το δίκιο που μπορεί να είχε, από την άλλη μπορούμε να αναγνωρίσουμε και να δεχτούμε το λόγο που είχε για να φερθεί με αυτό τον τρόπο. Αντίστοιχα το παιδί που δέχτηκε το χτύπημα, θα πρέπει να καταλάβει πως δεν είναι απλά το θύμα στην υπόθεση, αλλά θα πρέπει να σκεφτεί και να παραδεχτεί το ρόλο που έπαιξε η αρχική του συμπεριφορά στην εξέλιξη του καβγά.
Μια τέτοια κατάσταση που τα παιδιά, το καθένα για τους δικούς του λόγους, αισθάνονται πληγωμένα και αδικημένα, μπορεί να αποδειχθεί διδακτική για τα παιδιά, μόνο όμως αν ακούσουμε προσεκτικά και τα δύο.
Μόνο αν τα παιδιά αισθανθούν ότι αναγνωρίζουμε την πλευρά τους, το δικό τους δίκιο, θα μπορέσουμε να εξηγήσουμε ότι δεν χτυπάμε και στη συνέχεια να δώσουμε παραδείγματα από άλλους τρόπους, με τους οποίος μπορούν να επικοινωνήσουν καλύτερα τον θυμό τους. Μπορούν να φύγουν από το δωμάτιο, να ζητήσουν τη γνώμη ή τη βοήθεια του γονιού, να πουν στο άλλο παιδί να σταματήσει.
2. Χρησιμοποιώ ένα χρονόμετρο
Όσο δελεαστικό και αν είναι να αγοράζεις τα πάντα επί δύο, προσωπικά πιστεύω ότι τα παιδιά επωφελούνται από το να μοιράζονται κάποια παιχνίδια. Μαθαίνουν τι σημαίνει να περιμένουν τη σειρά τους, μαθαίνουν την αξία των παιχνιδιών που έχουν και μαθαίνουν να παίζουν μαζί.
Το πρόβλημα βέβαια όπως έλεγα παραπάνω είναι να μάθουν να παίζουν μαζί χωρίς διαφωνίες και πιθανούς τσακωμούς.
Ένα απλό κόλπο που μπορείτε να έχετε στην φαρέτρα σας σε τέτοιες περιπτώσεις είναι να χρησιμοποιήσετε ένα χρονόμετρο που να επιτρέπει π.χ. 10-15 λεπτά στο κάθε παιδί να παίζει με το “αγαπημένο” του παιχνίδι. Να πω σε αυτό το σημείο ότι όλα τα παιχνίδια γίνονται τα αγαπημένα τους, μόνο όταν τα έχει το άλλο παιδί! Και ας μην είχαν ασχοληθεί μαζί τους τον τελευταίο μήνα, για να μην σου πω χρόνο…
Με τη βοήθεια του χρονομέτρου, τα παιδιά μαθαίνουν μόνα τους να δίνουν το παιχνίδι στο αδερφάκι τους όταν χτυπάει το τέλος χρόνου, χωρίς να παρεμβαίνει ο γονιός. Σκεφτείτε πόσο πιο ήρεμη είναι για εσάς μια τέτοια λύση από το να πρέπει να κάνετε συνεχώς τον τροχονόμο και τον δικαστή προκειμένου να εξετάσετε αν τα παιδιά έπαιξαν ακριβώς την ίδια ώρα με το παιχνίδι.
3. Χωρίζω τα δίδυμα
Όσο και να τσακώνονται, τα δίδυμα πάντα αποζητούν να βρίσκονται και να περνάνε τον περισσότερο χρόνο τους μαζί. Τόσο πολύ, που πολλές φορές μπορεί να μην φαντάζονται καν την εναλλακτική του να χωριστούν για κάποιες ώρες.
Σε στιγμές που οι τόνοι έχουν ανέβει και τα λόγια δεν δείχνουν να βοηθούν πολύ, το να χωριστούν τα παιδιά για λίγο, είναι μια πολύ καλή λύση. Αυτή η πρόταση τους κάνει να καταλάβουν ότι πάντα υπάρχει και η εναλλακτική να μην παίζουν μόνο μαζί, αλλά να περνούν και χρόνο χωριστά, μόνο του το κάθε παιδί ιδίως σε στιγμές που νιώθουν ότι δεν περνούν καλά μαζί.
Κάποιες φορές μπορεί να ενοχλείται μόνο το ένα παιδί ή να μην μπορεί καν να καταλάβει ότι χρειάζεται λίγο χρόνο για τον εαυτό του. Αλλά και σε αυτή την περίπτωση ο χωρισμός μπορεί να βοηθήσει αποτελεσματικά.
Το να χωρίζουμε κάποιες στιγμές τα δίδυμα παιδιά, είναι για μένα ιδιαίτερα σημαντικό και ανεξάρτητα από το θέμα που συζητάμε σήμερα. Θεωρώ ότι ο χρόνος που περνάμε ως γονείς ξεχωριστά με το κάθε παιδί, θα βοηθήσει στην υγιή ανάπτυξη τους και στη δημιουργία μιας προσωπικής ταυτότητας για το κάθε παιδί. Μπορείτε να διαβάσετε πολλές πρακτικές προτάσεις για το πώς να το επιτύχετε σε κάθε ηλικιακή φάση στο βιβλίο μου “Ο ξεχωριστός κόσμος των διδύμων“.
4. Βγαίνουμε από το σπίτι
Η σκέψη του να βγείτε από το σπίτι και τα δίδυμα να συνεχίσουν να τσακώνονται σε κοινή θέα, μπορεί να μην είναι πολύ δελεαστική πρόταση. Κι όμως, πολύ νωρίς διαπίστωσα ότι αυτή είναι μια πολύ καλή λύση αντιπερισπασμού για να σταματήσουν να τσακώνονται. Γιατί στην πραγματικότητα πολλοί τσακωμοί μέσα στο σπίτι ξεκινάνε από βαρεμάρα!
Η αλλαγή σκηνικού μπορεί να είναι τελικά ό,τι χρειάζονται για να αλλάξουν διάθεση. Συνήθως όταν τα παιδιά είναι σε εξωτερικό χώρο ασχολούνται με άλλες πιο κινητικές δραστηριότητες, διοχετεύουν την ενέργειά τους και δεν ασχολούνται το ένα με το άλλο καβγαδίζοντας.
Σε περιπτώσεις που το να βγείτε από το σπίτι είναι πολύ δύσκολο, δοκιμάστε έστω να αλλάξετε δωμάτιο. Αν για παράδειγμα τα παιδιά καβγαδίζουν στο σαλόνι, μπορείτε να τα μεταφέρετε στο μπάνιο να συνεχίσουν το “παιχνίδι” τους! Για να δούμε! Θα συνεχίσουν;
5. Είμαι συνεπής με τα όρια που θέτω
Μια πολύ κοινή αιτία που τα παιδιά, και ιδιαίτερα τα δίδυμα, τσακώνονται, είναι γιατί εμείς οι γονείς δεν εφαρμόζουμε τους κανόνες που θέτουμε με συνοχή και συστηματικότητα. Τους εφαρμόζαμε για παράδειγμα τη μια μέρα και τους ξεχνάμε ή δεν έχουμε διάθεση να ασχοληθούμε την επόμενη. Ισχύει, δεν είναι για εμάς τους γονείς όλες οι μέρες ίδιες. Κάποιες στιγμές δεν αντέχουμε να ασχοληθούμε και έχουμε ανάγκη να επιλέξουμε τις μάχες μας.
Αν όμως τελικά γίνει συνήθεια η εξαίρεση αντί για τον κανόνα, τότε ρισκάρουμε να δημιουργήσουμε στα παιδιά το αίσθημα της σύγχυσης για το τι να κάνουν. Τα παιδιά δεν έχουν γεννηθεί για να παραβιάζουν τους κανόνες ή να μας αναστατώνουν και να μας εκνευρίζουν, ακόμα και αν κάποιες φορές φαίνεται κάτι τέτοιο! Είναι όμως μερικές φορές που απλά δεν ξέρουν πως να συμπεριφερθούν, γιατί δεν υπάρχει ένα πλαίσιο κανόνων που να το ορίζει.
Ακόμη λοιπόν και αν κάποιες φορές μας φαίνεται δύσκολο να επιβάλουμε τις συνέπειες που έχουμε ορίσει ότι θα έχουν συγκεκριμένες συμπεριφορές των παιδιών, καλό είναι να προσπαθούμε να έχουμε μια κοινή συστηματική αντιμετώπιση.
Προφανώς οι καλές συμπεριφορές δεν χτίζονται πάντα από τη μια μέρα στην άλλη. Θέλουν χρόνο και προσπάθεια. Είναι όμως απαραίτητη προϋπόθεση να επικοινωνούμε με τα παιδιά ώστε να γνωρίζουν το πλαίσιο κανόνων και συνεπειών. Και η επικοινωνία θέλει συστηματικότητα. Όσο περισσότερο μαθαίνουν πώς να συμπεριφερθούν, τόσο πιο πιθανό είναι να σταματήσουν να καβγαδίζουν μεταξύ τους.
Συνοψίζοντας…
Οι καβγάδες μεταξύ των αδερφών είναι κάτι που μάλλον δεν θα αποφύγεις. Οι καβγάδες των διδύμων είναι κάτι που ΣΙΓΟΥΡΑ δεν θα αποφύγεις. Έχουν την ίδια ηλικία, την ίδια σωματική και πνευματική ανάπτυξη και συνήθως κοινά ενδιαφέροντα. Μοιράζονται τα πάντα και είναι λογικό να διαφωνούν και να τσακώνονται περισσότερο.
Από την άλλη όμως η συνεχής διαμεσολάβηση και ο ρόλος του διαιτητή δεν σε βοηθάει και πάρα πολύ. Το καταλαβαίνω!
Μπορεί κάποιες στιγμές να φαίνεται ότι δεν υπάρχει μεγάλη πρόοδος στο να βελτιωθούν συνήθειες και συμπεριφορές. Να θυμάσαι πως η αλλαγή συμπεριφοράς παίρνει χρόνο. Να το θυμάσαι όταν νομίζεις ότι τίποτα δεν λειτουργεί.
Εν τω μεταξύ, κάνε ότι μπορείς για να διαχειριστείς τους καβγάδες των διδύμων σου. Αναγνώρισε και τις δύο πλευρές, μην βάζεις ταμπέλες στον θύτη και στο θύμα. Όρισε το χρόνο στον οποίο το κάθε παιδί θα κάνει ή θα παίξει με κάτι, και αν χρειαστεί χώρισε τα για λίγο για να ηρεμήσουν.
Βελτίωσε το κλίμα βγάζοντάς τα έξω από το σπίτι ή έστω σε ένα διαφορετικό δωμάτιο. Και τέλος, να είσαι συνεπής με τους κανόνες και τα όρια που βάζεις. Όσο πιο συνεπής είσαι εσύ, τόσο καλύτερα τα παιδιά θα καταλάβουν τις προσδοκίες που έχεις από αυτά.
Με τους παραπάνω τρόπους πιστεύω ότι θα καταφέρεις πολλά. Δεν χρειάζεται απλά να αποδεχτείς ότι επειδή μεγαλώνεις δίδυμα, η καθημερινότητά σου θα είναι ένα ατέλειωτο πεδίο μάχης, ιδίως όταν πρόκειται για τον αγαπημένο σούπερ ήρωα που λίγα μέτρα πιο κει έχει έναν ακριβώς ίδιο, αλλά όχι, αυτός δεν θα λύσει το πρόβλημα όταν πρόκειται για δίδυμα!