Τα θηλυκά ουσιαστικά αποτελούν ένα από τα τρία γένη των ουσιαστικών, παίρνοντας, πάντα, μπροστά το άρθρο η. Υπάρχουν ομάδες καταλήξεων θηλυκών ουσιαστικών, όπου πολλοί μαθητές δυσκολεύονται να θυμηθούν την ορθογραφία τους, αλλά και τη σημασία τους, μέσα σε κείμενα. Μία από αυτές τις ομάδες είναι τα θηλυκά σε -οια.
Με ποιον τρόπο μπορούμε να δουλέψουμε τα θηλυκά σε -οια;
- Βρίσκουμε λέξεις που τελειώνουν σε -οια, όπως, άνοια, παράνοια, ομόνοια, διχόνοια και τις γράφουμε σε άσπρες κάρτες, με μαύρο μαρκαδόρο. Πίσω από την κάθε κάρτα, γράφουμε τη σημασία των λέξεων.
- Ζητάμε από τον μαθητή να υπογραμμίσει με ένα κόκκινο μολύβι τις καταλήξεις σε -οια και με ένα γαλάζιομολύβι να κυκλώσει τα φωνήεντα των θηλυκών ουσιαστικών.
- Ζητάμε από τον μαθητή πάνω από το γράμμα -ο- της κατάληξης να ζωγραφίσει ένα χαμηλό δέντρο, όπου πάνω να βρίσκεται ένα παιδί το οποίο να φαίνεται πως θέλει να κόψει ένα κλαδί, όπου είναι το γράμμα -ι-, ώστε να πιάσει μια αράχνη, που είναι το γράμμα -α-. Διαβάζει την κάθε λέξη, βάζοντας τον δείχτη του χεριού του από κάτω και όταν φτάνει στην κατάληξη -οια, λέει την ιστορία.
- Συνεχίζουμε με το λεξιλόγιο των θηλυκών ουσιαστικών σε -οια.
Δείχνουμε μια κάρτα, όπου μπροστά γράφεται η λέξη, για παράδειγμα άνοια και πίσω η σημασία της. Παίρνουμε ένα άσπρο φύλλο Α4, γράφουμε την ημερομηνία και από κάτω δίνουμε τις εξής ερωτήσεις:
- Ποια λέξη ψάχνεις; Ο μαθητής γράφει δίπλα τη λέξη άνοια.
- Ποια είναι η σημασία της λέξης; Είτε τη βρίσκει στο λεξικό είτε τη λέμε εμείς, με όσο πιο απλά λόγια μπορούμε, για παράδειγμα,
Η λέξη άνοια σημαίνει, όταν το μυαλό των ηλικιωμένων αρχίζει να χάνει την ενέργειά του, εξαιτίας της ηλικίας του.
- Πώς χρησιμοποιείται αυτή η λέξη; Διαβάζουμε στον μαθητή την απάντηση και του ζητάμε να την επαναλάβει. Για παράδειγμα,
Στον προφορικό ή γραπτό λόγο, όταν θέλουμε να μιλήσουμε για κάποιον ο οποίος δε θυμάται αυτά που έχει πει ή κάνει συνεχώς τις ίδιες ερωτήσεις. Αφορά, κυρίως ανθρώπους μεγάλης ηλικίας.
- Ποια πηγή χρησιμοποίησες για να βρεις τη λέξη; Εδώ ο μαθητής αναφέρει την πηγή που χρησιμοποίησε για αν βρει τη σημασία της. Για παράδειγμα, μπορεί να αναφέρει το λεξικό ή πως την βρήκε από εμάς ή πως κοίταξε το πίσω μέρος της κάρτας.
Με αυτές τις ερωτήσεις, ο μαθητής μαθαίνει τη σημασία των λέξεων, όπου κάποιες φορές διαφέρει μέσα σε προτάσεις και επεξεργάζεται την ορθογραφία τους. Σε αυτό το σημείο, εξηγούμε στον μαθητή, πως υπάρχουν και άλλες πηγές τις οποίες μπορεί να χρησιμοποιήσει για να βρει τη σημασία των λέξεων, όπως εφημερίδες, περιοδικά ή βιβλία.
5. Δίνουμε μια λίστα με τα θηλυκά ουσιαστικά σε -οια. Ζητάμε από τον μαθητή να μάθει τις λέξεις απ’ έξω και να τις γράψει από μνήμης. Πρώτα τις γράφει στον αέρα (sky writing) και μετά στο χαρτί. Μόλις ολοκληρώσει τις λέξεις, υπογραμμίζει με ένα κόκκινο τα φωνήεντα και διορθώνει, όπου χρειάζεται.
6. Ο μαθητής κάνει προτάσεις με τις λέξεις, αφού πρώτα πει τη σημασία τους.