Υπάρχουν συγκεκριμένες κατηγορίες λέξεων που χρησιμοποιούνται συχνά στον γραπτό και στον προφορικό λόγο που δεν ακολουθούν κάποιο συγκεκριμένο κανόνα. Μπορούν οι μαθητές να εκπαιδευτούν σε αυτές τις λέξεις στη διάρκεια ενός εξ αποστάσεως μαθήματος;
Οι λέξεις υψηλής συχνότητας ή αλλιώς κόκκινες λέξεις είναι αυτές που εμφανίζονται και χρησιμοποιούνται στον προφορικό και γραπτό λόγο, συχνά. Οι μαθητές καλούνται να μάθουν την ορθογραφία τους, όπως ακριβώς βλέπουν και προφέρουν τις λέξεις.
Όμως, εκτός από τις κόκκινες λέξεις, υπάρχουν και οι πράσινες και οι μπλε λέξεις υψηλής συχνότητας. Οι πράσινες λέξεις υψηλής συχνότητας είναι οι λέξεις που περιέχουν διπλά γράμματα, τα οποία βγάζουν έναν ήχο, για παράδειγμα παίζω, ντύνω, ευτυχώς. Οι μπλε λέξεις υψηλής συχνότητας είναι οι σύνθετες λέξεις, για παράδειγμα, ξεφορτώνω, διαφωνώ, άκαρδος και περιέχουν κάποιον γραμματικό κανόνα.
Με ποιον τρόπο μπορούν οι μαθητές να εκπαιδευτούν σε αυτές τις λέξεις στη διάρκεια ενός εξ αποστάσεως μαθήματος;
- Στέλνουμε στον μαθητή τις λέξεις σε πράσινο και μπλε φόντο, που θέλουμε να δουλέψουμε.
- Στέλνουμε στον μαθητή έναν πίνακα με τα δίψηφα φωνήεντα, σύμφωνα, τα διπλά και τριπλά συμφωνικά συμπλέγματα και τους συνδυασμούς.
- Στέλνουμε στον μαθητή φύλλα γραφής, όπως φύλλα με τετράγωνα (Elkonin Boxes) και φύλλα γραφής, όπως + + = για τις σύνθετες λέξεις.
- Οι πράσινες λέξεις είναι γραμμένες, για παράδειγμα στη λέξη παίζω, κάτω από τα γράμματα, π,ζ,ω έχουμε βάλει κουκίδες και στο –αι-, μια γραμμή. Έπειτα, κάτω από τη λέξη βάζουμε ένα τόξο. Ο μαθητής διαβάζει το κάθε γράμμα της λέξης και το δίψηφο, προφέροντας τον ήχο και τέλος, διαβάζει ολόκληρη τη λέξη. Αναγνωρίζει τα διπλά γράμματα, με τη βοήθεια του πίνακα, αν για παράδειγμα το -αι- στη λέξη παίζω είναι δίψηφο φωνήεν ή σύμφωνο και το γράφει από πάνω. Κατόπιν, γράφει τις λέξεις από μνήμης στο φύλλο γραφής με τα κουτάκια, προσέχοντας τα διπλά γράμματα να τα γράψει σε ένα κουτί, από μνήμης. Στις πράσινες λέξεις, δίνουμε ιδιαίτερη προσοχή στην ορθογραφία τους.
- Ο μαθητής παίρνει τις μπλε λέξεις και τις διαβάζει, δείχνοντάς τες με τον δείχτη του χεριού του.
- Κάνουμε στον μαθητή τις εξής ερωτήσεις:
Σήμερα θα μάθουμε το -ώνω. Ποια θέση έχει στη λέξη;
(α΄ συνθετικό, θέμα, κατάληξη)
Ποια είναι η σημασία αυτής της λέξης;
Μπορείς να γράψεις λέξεις που έχουν την ίδια κατάληξη;
7. Ο μαθητής παίρνει το φύλλο γραφής για τις σύνθετες λέξεις. Στη λέξη, για παράδειγμα, ξεφορτώνω, στο πράσινο κουτί γράφει ξε-, στο κίτρινο κουτί -φορτ- και στο κόκκινο κουτί -ώνω και τέλος, στο μαύρο κουτί ολόκληρη τη λέξη.
8. Ο μαθητής ακολουθεί την ίδια διαδικασία και με τις υπόλοιπες λέξεις που του έχουμε στείλει.
Με τους παραπάνω τρόπους θα μπορέσουν οι μαθητές να μάθουν τις παραπάνω κατηγορίες λέξεων πιο εύκολα και γρήγορα μέσω ενός απλού, βιωματικού τρόπου.