Καθώς τα παιδιά μεγαλώνουν, η δυσκολία που αντιμετωπίζουν στην εκμάθηση της ελληνικής γραμματικής μεγαλώνει… Εμείς μπορούμε να τα βοηθήσουμε; Σήμερα μιλάμε για τις οικογένειες λέξεων. Ποιος μπορεί να είναι ο εναλλακτικός τρόπος εκμάθησης των λέξεων της ίδιας οικογένειας;
Στην ελληνική γλώσσα υπάρχουν χιλιάδες λέξεις οι οποίες παράγονται από τις ίδιες απλές λέξεις. Αυτές οι λέξεις σχηματίζουν μια οικογένεια και για αυτό ονομάζονται λέξεις της ίδιας οικογένειας. Οι λέξεις μπορεί να είναι παράγωγες και σύνθετες, οι οποίες προέρχονται από μία συγγενική λέξη.
Η εκμάθηση των λέξεων της ίδιας οικογένειας είναι βασική, καθώς το λεξιλόγιο εμπλουτίζεται και βελτιώνεται, σε μεγάλο βαθμό, το κομμάτι της ορθογραφίας. Μπορεί, λοιπόν, να υπάρξει ένας εναλλακτικός και εποικοδομητικός τρόπος εκμάθησης των λέξεων της ίδιας οικογένειας;
• Γράφουμε σε μια άσπρη κάρτα και με κόκκινα γράμματα το βασικό κομμάτι των λέξεων της ίδιας οικογένειας. Για παράδειγμα:
/και/
• Δίνουμε μια λίστα με τις λέξεις της ίδιας οικογένειας που περιέχουν αυτό το κομμάτι της λέξης. Για παράδειγμα:
/και/
/και/ρός
/και/ρικός
καλο/καί/ρι
καλο/και/ρινός
• Δίνουμε τις λέξεις με αυτή τη μορφή. Για παράδειγμα:
καιρός
καλοκαίρι
Κάτω από το /και/, βάζουμε τρία μαύρα τρίγωνα και δίπλα στη λέξη κολλάμε εικόνες που να σχετίζονται με τη λέξη /καιρός/ και με τη λέξη /καλοκαίρι/.
• Του ζητάμε να διαβάσει την κάθε λέξη από 3 φορές, ιχνηλατώντας με τον δείχτη του χεριού του, το κάθε γράμμα. Κάθε φορά, σταματάει στα τρίγωνα, γράφει τα γράμματα, ¨κ¨, ¨α¨ και ¨ι¨ και έπειτα διαβάζει ολόκληρη τη λέξη. Έπειτα, του ζητάμε να γράψει με τον δείχτη του χεριού του 3 φορές τη λέξη πάνω σε τραχιά επιφάνεια, όπου την τελευταία φορά τη γράφει με κλειστά τα μάτια.
• Γράφει με τη λέξη μια πρόταση, κρύβοντάς την.
• Του δίνουμε ένα κείμενο, όπου να περιέχονται μέσα οι λέξεις της ίδιας οικογένειας και του ζητάμε να τις χρωματίσει με κίτρινο χρώμα. Για παράδειγμα:
Σήμερα, ο καιρός είναι εξαιρετικός.
Το καλοκαίρι έφτασε.
• Τέλος, του υπαγορεύουμε το ίδιο κείμενο, ζητώντας του να συμπληρώσει στα κουτάκια τις λέξεις. Για παράδειγμα:
Σήμερα, ο …………. είναι εξαιρετικός.
Το …………. έφτασε.