Οι διακοπές τελείωσαν και καλό είναι σιγά σιγά να επιστρέφουμε όλοι στα προγράμματα μας… Πώς όμως θα καταφέρουμε να προσαρμοστούμε μετά τις διακοπές; Αυτή η περίοδος είναι δύσκολη για όλους, πόσο μάλλον για τα παιδιά! Τις περισσότερες φορές δεν είναι και πολύ εύκολο να ξαναβάλουμε τα παιδιά μας στο καθημερινό πρόγραμμα του σχολείου, που περιλαμβάνει πρωινό ξύπνημα, συγκεκριμένες δραστηριότητες και βραδινό ύπνο την ώρα που πρέπει! Τι μπορούμε λοιπόν να κάνουμε για να μάθουμε στα παιδιά μας να είναι πιο οργανωμένα; Μερικοί γονείς – ιδίως αυτοί που είναι από τη φύση τους πολύ οργανωμένοι – αντιμετωπίζουν δυσκολία στο να διδάξουν κάτι που έρχεται τόσο φυσικά σ’ αυτούς. Αν όμως η οργάνωση και ο σχεδιασμός είναι κάτι για το οποίο έχουν και οι ίδιοι αγωνιστεί για να πετύχουν, μπορεί να μην τους φαίνεται εντελώς αδύνατον να διδάξουν σε κάποιον άλλον πώς να βάλει το πρόγραμμα στη ζωή του. Σε κάποια έρευνα που πραγματοποιήθηκε σε σχολείο μέσης εκπαίδευσης στην Αμερική, ρωτήθηκαν περισσότεροι από 600 γονείς για συγκεκριμένα εκπαιδευτικά θέματα, προκειμένου να βοηθήσουν το σχολείο να βελτιωθεί στον τρόπο διδασκαλίας του. Οι ερωτήσεις συμπεριλάμβαναν θέματα όπως: ποιες δεξιότητες αισθάνεστε ότι λείπουν από τα παιδιά σας, τι επιθυμείτε να διδάξει το σχολείο στα παιδιά και τι έχει ήδη διδάξει. Μια από τις μεγαλύτερες εκπλήξεις που έδειξαν τα αποτελέσματα ήταν ότι ένας συντριπτικός αριθμός γονέων (περίπου το 80 % των ερωτηθέντων) δήλωσε ότι θεωρεί ότι το σοβαρότερο πρόβλημα των παιδιών τους, την έλλειψη οργανωτικών ικανοτήτων. Συγκεκριμένα πολλά παιδιά δεν γνωρίζουν πώς να οργανώσουν ένα ντουλάπι, ένα σακίδιο, ένα σημειωματάριο, ένα εβδομαδιαίο πρόγραμμα. Η ιατρική επιστήμη έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο τα τελευταία είκοσι χρόνια στην κατανόηση του πώς λειτουργεί και αναπτύσσεται ο εγκέφαλος. Συγκεκριμένα το μέρος του εγκεφάλου μας, που είναι υπεύθυνο για την εκτελεστική λειτουργία, δεν αναπτύσσεται πλήρως μέχρι την ηλικία των δεκαεννέα ή είκοσι ετών. Μέχρι εκείνη την ηλικία, το ένστικο είναι αυτό που αποτελεί την κινητήρια δύναμη του εγκεφάλου μας. Έτσι, είτε μας αρέσει είτε όχι, εμείς οι γονείς είμαστε υπεύθυνοι για την εξάσκηση της εκτελεστικής λειτουργίας του εγκεφάλου των παιδιών μας . Πώς όμως μπορούμε να βοηθήσουμε τα παιδιά μας στην πράξη; Σας προτείνουμε τέσσερα tips που θα σας βοηθήσουν να μάθετε στα παιδιά σας τι σημαίνει οργάνωση και πρόγραμμα! 1. Ξεκινήστε νωρίς! Η ανάπτυξη της εκτελεστικής λειτουργίας ξεκινά στα παιδιά σε ηλκία τριών ετών και μέχρι τα επτά χρόνια εξελίσσεται σημαντικά. Έτσι, ως γονείς, θα πρέπει να αρχίσουμε να μιλάμε στα παιδιά μας για τη σημασία της οργάνωσης από τα τρία τους χρόνια. Αυτό μπορούμε να το κάνουμε υιοθετώντας απλούς τρόπους ρουτίνας που να έχουν τη μορφή παιχνιδιού. Για παράδειγμα, μαθαίνουμε να μαζεύουμε τα παιχνίδια μας πριν πάμε για ύπνο ή αφού τελειώσουμε το παιχνίδι, ορίζουμε ένα πρωινό πρόγραμμα που περιλαμβάνει το πρωινό γεύμα, το ντύσιμο και το βούρτσισμα των δοντιών. Ακόμη μπορούμε να φτιάξουμε μικρές ταμπέλες με αυτούς τους απλούς κανόνες και να τις βάλουμε στο δωμάτιο του παιδιού για να θυμάται πιο εύκολα τι πρέπει να κάνει! Εάν το παιδί είναι μεγαλύτερο από τριών, μην θεωρήσετε ότι έχετε χάσει πολύτιμο χρόνο. Ποτέ δεν είναι αργά να βοηθήσετε το παιδί να αναπτυχθεί και να βελτιώσει τις οργανωτικές του ικανότητες του! 2. Ξεκινήστε με λίγες και μικρές συνήθειες! Εάν το παιδί σας αγωνίζεται να καταλάβει την έννοια και τη χρησιμότητα της οργάνωσης γενικότερα, μην προσπαθείτε να «διορθώσετε» τα πάντα ταυτόχρονα. Επικεντρωθείτε σε μια συγκεκριμένη εργασία, για να αποκτήσει το παιδί πρώτα τον έλεγχο. Για παράδειγμα, μην προσπαθείτε να δημιουργήσετε μια ρουτίνα το πρωί και μια το βράδυ την ίδια χρονική περίοδο. Διαλέξτε πρώτα ένα πεδίο εκμάθησης (ξεκινήστε καλύτερα από το πρωί) και δουλέψτε σε αυτό έως ότου εδραιωθεί. 3. Ενισχύστε θετικές συμπεριφορές! Η θετική προσέγγιση και η ενίσχυση καλών συμπεριφορών, είτε πρόκειται για ένα ενθουσιώδες «μπράβο, τα κατάφερες!» ή μια πραγματική, υλική ανταμοιβή, συνδέει τη συμπεριφορά του παιδιού σας με ένα θετικό αποτέλεσμα, γεγονός που καθιστά πολύ πιο πιθανό να επαναληφθεί η επιθυμητή συμπεριφορά. 4. Μείνετε πιστοί στο στόχο σας! Ο ανθρώπινος εγκέφαλος δέχεται πληθώρα ερεθισμάτων και λειτουργεί πολλές φορές παρορμητικά! Όμως αν μάθουμε τα παιδιά να προγραμματίζουν το μέλλον τους, να οργανώνουν τα πράγματα τους και να μην λειτουργούν πάντα με βάση τη στιγμιαία ικανοποίηση τους, δεν θα είναι δύσκολο να γίνουν οργανωμένα! Χρειάζεται όμως εξάσκηση και συνέπεια, προκειμένου κάποια πράγματα να γίνουν ρουτίνα και ο εγκέφαλος να εκτελεί αυτόματα κάποιες εργασίες, όταν συναντά μια κατάσταση που απαιτεί οργάνωση και προγραμματισμό.